Туркий давлатлар ташкилоти, TÜRKSOY - Халқаро туркий маданият ташкилоти, Ўзбекистон Республикаси Туризм ва маданий мерос вазирлиги, Олий ва ўрта маҳсус таълим вазирлиги ҳамда Фарғона вилояти ҳокимлиги ҳамкорлигида ташкил этилган конференция Қўқон университети биносида бўлиб ўтмоқда.

ТУРКСОЙ Бош котиби Султанбай Раев, Туркий давлатлар ташкилоти бош котиби ўринбосари Мирвоҳид Азимов, Ўзбекистон Республикаси Туризм ва маданий мерос вазири ўринбосари Бахтиёр Ибрагимов, Тошкент давлат шарқшунослик университети ректори Гулчеҳра Рихсиева каби кўплаб таниқли меҳмонлар, шунингдек, 50 нафардан зиёд республикамиз олимлари ва мутахассислари билан бирга хорижий давлатлардан, хусусан Туркий давлатлар ташкилотига аъзо мамлакатлардан келган 20 нафарга яқин тарихчи олимлар иштирокида бўлиб ўтаётган конференцияни Бош вазир ўринбосари – Туризм ва маданий мерос вазири Азиз Абдуҳакимов очиб берди. 

Конференцияда сўз олган ТУРКСОЙ Бош котиби Султанбай Раев, “Ўзбек, қирғиз, уйғур, қозоқ, қорақалпоқ ва бошқа кўплаб туркий халқларга макон бўлган Қўқон хонлиги, бағрикенглик ҳудуди бўлиш билан бирга, ўз даврининг маданият, санъат ва адабиётнинг ҳам аҳамиятли марказларидан бири бўлган. Турли миллат ва элатлар тотувлик, тинчлик ва осойишталикда ҳаёт кечирган Қўқон давлатининг бошқарув тизими ёки бошқача айтганда “Қўқон модели” бугунги кунда алоҳида тадқиқ этилиши лозим эканлигига ишонаман.” деб фикр билдирди.

Ушбу конференцияни ўтказишдан мақсад – Марказий Осиёда Туркий давлатчиликнинг ривожланишида Қўқон хонлигининг ролини ўрганиш, бу даврдаги тарихий воқеалар билан чуқурроқ танишиш, шунингдек, хонликнинг минтақадаги халқаро жараёнларга таъсирини аниқлаш, маданий ва меъморий мероси билан танишиш ва дунёга тараннум этишдан иборат.

10 июнга қадар давом этадиган конференция давомида Қўқон хонлигининг тарихи, давлатчилиги ва геосиёсий аҳамиятига бағишланган алоҳида сессиялар, шунингдек, “Туркий дунёнинг қалби – Фарғона водийси: ўтмиш, бугун ва келажак” мавзусидаги махсус сессия бўлиб ўтади

O‘zbekiston 4–7-avgust kunlari Moskvada “ВДНХ” (Выставка достижений народного хозяйства — xalq xo‘jaligi yutuqlari ko‘rgazmasi) sanoat maydonida bo'lib o‘tadigan «Путешествуй!» (“Sayohat qil!”) turizm forumida hamkor davlat sifatida ishtirok etadi. 

Mazkur tadbir Roskongress jamg‘armasi tomonidan Turizm federal agentligi (Rosturizm) va ВДНХ hamkorligida tashkil etilmoqda.  Forum Rus Geografiya Jamiyati va Rossiya Turoperatorlari Assotsiatsiyasi (АТОР) ko‘magida bo‘lib o‘tadi. 

Ma'lumot uchun, 2022-yilning mart oyida turistlar oqimini birgalikda oshirish bo‘yicha harakat rejasi imzolangandi. Xususan, Rossiya va O‘zbekistonda Turizm yilini o‘tkazish, “Buyuk ipak yo‘li” turizm yo‘nalishini rivojlantirish va hokazolar rejalashtirilgan.

“Biz forum tashkilotchilari sifatida bu yil O‘zbekiston hamkor davlat ekanidan faxrlanamiz. Bu boy tarixga va qadimiy meʼmoriy obidalarga ega mamlakat. So‘nggi yillarda ko‘plab rossiyaliklar O‘zbekistonni alohida e’tirof etishmoqda. Forum mehmonlari O‘zbekistonning diqqatga sazovor joylari, yo‘nalishlari va infratuzilmasi bilan yaqindan tanishadilar. Bundan tashqari, ular Toshkentning eng yaxshi oshpazlari tomonidan tayyorlangan palovni tatib ko‘rish imkoniyatiga ega bo‘ladilar”, — dedi Roskongress jamg‘armasi direktori o‘rinbosari Vladimir Zatinayko.

Forumda Turizm va madaniy meros vazirligi, “Milliy PR-markazi” DUK, “Uzbekistan Airways” Milliy aviakompaniyasi, “OʻZSHAROBSANOAT” AJ vakillaridan iborat Oʻzbekiston delegatsiyasi turizm sohasidagi tadbirkorlik subyektlari va hunarmandlar bilan birgalikda bir vaqtning o‘zida ikkita stendni taqdim etadi: biznes-stend hamda mamlakatimizning turizm salohiyati va madaniyatiga bag‘ishlangan stend. 

Biznes-stend 55-pavilyonda joylashtirilib, unda mamlakatimizning yangi manzillari va sayyohlik yo‘nalishlari namoyish etiladi.  Shuningdek, “Ipak yo‘li” xalqaro turizm va madaniy meros universiteti vakillari turizm sohasida ta’lim olish imkoniyatlari haqida so‘z yuritadilar. O‘z navbatida, O‘zbekistonning turizm salohiyati va madaniyatiga bag‘ishlangan stend 55-pavilyonga tutash hududda joylashtiriladi.  

Bu yerda Oʻzbekiston delegatsiyasi tomonidan hunarmandlarning ishlari, oʻzbek milliy taomlari, sayyohlikning turli ko‘rinishlari haqida maʼlumotlar taqdim etiladi, shu bilan birga, Oʻzbekistonda ishlab chiqarilgan sharoblar degustatsiyasi (tatib koʻrish marosimi) va hunarmandchilik buyumlarini tayyorlash boʻyicha mahorat darslari tashkil etiladi.

Shuningdek, forum doirasida Rossiya Federatsiyasi davlat tashkilotlari vakillari bilan muzokaralar oʻtkazish, Rossiya turizm sanoati subyektlari bilan B2B formatida uchrashuvlar tashkil etish hamda yalpi muhokama va konferensiyalarda ishtirok etish rejalashtirilmoqda.

"30-iyul - Xalqlar do'stligi kuni" munosabati bilan, viloyat Madaniyat markazlari bilan hamkorlikda joylarda madaniy-ma'rifiy tadbirlar o'tkazilmoqda.

Туризм ва маданий мерос вазири ташаббуси ҳамда Бухоро вилоят Туризм ва маданий мерос бош бошқармаси кўмаги билан,  Бухородаги туристик компаниялар ҳомийлиги ва меҳмонхоналарнинг 50%лик чегирмалари асосида; 

Тошкент шаҳри Юнусобод туманидаги Ижтимоий Ўзаро Ёрдам "Меҳрибонлик" ногиронлар жамияти аъзолари учун Бухоро бўйлаб 3 кунлик саёҳат ташкил этилди.

3 кунлик саёҳат маршрутидан: Бухоронинг маданий мерос объектларидаги музейлар ва Етти пир зиёратгоҳлари ўрин олган.

Oʻzbekiston CrescentRating tomonidan har yili eʼlon qilinadigan World Muslim Travel Indexʻda kuchli oʻntalikka kirdi. Bu haqda Singapurda musulmon turizm bozorini tiklash va rivojlantirishga bagʻishlangan “Halal In Travel – Global Summit 2022” sammitida maʼlum qilingan.

Qayd etilishicha, ushbu reytingni ishlab chiqishda mamlakatning sayyohlar uchun ochiqlik siyosati, musulmon turistlar uchun yaratilgan imkoniyatlar, targʻibot va marketing, islom merosini sayyohlarga yetkazish darajasi kabi qirqdan ortiq mezon hisobga olingan. CrescentRating tashkiloti rahbari Fazal Bahardin joriy yilgi koʻrsatkichlarga alohida toʻxtalib, Oʻzbekistonni reytingda eng tez koʻtarilgan va boshqalarga oʻrnak boʻlayotgan davlat sifatida tan olgan.

Maʼlumot oʻrnida, Oʻzbekistonda 1-yanvardan boshlab 35 ta restoran (tezkor ovqatlanish tarmoqlari) va 4 ta mehmonxona reyting va “Halol” sertifikatiga ega boʻlgan.

Bu yil Turkiya, Saudiya Arabistoni va Indoneziya birgalikda ikkinchi oʻrinni egalladi. Soʻnggi paytlarda turizm sohasida ham sezilarli yutuqlarga erishayotgan Oʻzbekiston oʻz reytingini yetti pogʻonaga yaxshilab, dunyoda 9-oʻrinni, IHT mamlakatlari orasida Misr, Oman, Quvayt, Marokash, Livan kabi mamlakatlarni ortda qoldirib, 6-oʻrinni egalladi. Bu MDH va Markaziy Osiyo davlatlari orasida eng yuqori oʻrindir.

Malayziya halol sayohatlar boʻyicha dunyodagi eng yaxshi yoʻnalish sifatida oʻz mavqeini saqlab qoldi. MasterCard-Crescent Rating Global Musulmon Sayohat Indexning (GMTI) 2022-yil reytingiga koʻra, mamlakat “Yilning Islom Hamkorlik Tashkilotiga aʼzo mamlakatlar orasida musulmonlar uchun doʻstona yoʻnalish” roʻyxatida yana birinchi oʻrinni egalladi. Malayziya 2015-yilda bu indeks ishga tushirilgandan beri birinchi oʻrinni egallab turibdi. Bu yil Turkiya, Saudiya Arabistoni va Indoneziya birgalikda ikkinchi oʻrinni egalladilar. GMTI musulmon sayohat bozorining umumiy koʻrsatkichlarini kuzatib boradi.

Ushbu Indeks yaqinda Singapurda boʻlib oʻtgan Halal In Travel-Global Summit 2022 davomida eʼlon qilindi. MasterCard va Crescent Rating maʼlumotlariga koʻra, pandemiyadan oldin musulmon sayohatchilar bozori 2013-yilda 108 million musulmon sayohatchi bilan kuchli oʻsishni koʻrsatgan, 2019-yilda esa 160 millionga koʻtarilgan. GMTI ning soʻnggi hisoboti shuni koʻrsatdiki, global chegaralar qayta ochilayotgan paytda bu bozor yana koʻtarilishi kutilmoqda, 2028-yilga kelib 230 million musulmon sayohat qiladi.

Malayziyada musulmon sayyohlar bozori 2019-yilda 5,3 million xalqaro tashrifga hissa qoʻshgan va 2019-yilda musulmon sayyohlari Malayziyaga tashriflari davomida 16,72 milliard RM ($4 milliard) xarajat qilgan.

Bu haqda Samarqand viloyati hokimining turizmni rivojlantirishga mas’ul o‘rinbosari R.Qobilov ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarida ma’lum qildi.

Mahalliy tadbirkor tomonidan yo‘lga qo‘yiladigan Rent car (mashinani ijaraga berish) xizmati uchun 10 ta “Volkswagen” va “Mersedes-Benz” elektromobillari xarid qilingan. Ularda internet mavjud. Talabga ko‘ra, chet tillari bo‘yicha tarjimon va gid xizmati ko‘rsatilishi mumkin. 

– Mazkur xizmat tajriba sifatida 10 iyundan Samarqand xalqaro aeroportida ish boshlaydi,  – deydi R.Qobilov.  – Dastlabki bosqichda 5 ta “Volkswagen” va 2 ta “Mersedes-Benz” elektromobillar ijaraga qo‘yiladi.

Surxondaryo viloyati hokimi oʻrinbosari, viloyat turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi boshligʻi Joʻrabek Toʻrayev Sariosiyo tumanidagi Sangardak qishlogʻida boʻlib, turizm sohasida xizmat koʻrsatuvchi tadbirkorlar uchun sayyor qabul tashkil etdi.

Viloyat turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi xodimlari, tuman hokimligi, tuman soliq, kadastr, tijorat banklari va boshqa aloqador korxona, tashkilotlar mutasaddilari ishtirok etgan ochiq muloqotda hududda ichki va tashqi turizmni rivojlantirish va “Turizm qishlogʻi” maqomini olish borasida amalga oshirilayotgan ishlar haqida atroflicha fikr almashildi. 

Togʻlar bagʻridagi soʻlim maskan muʼjizaviy fusunkor sharsharasi bilan dunyoga tanilgan. Yer sathidan 120 metr balandlikdan qoyalarga urilib, oqadigan sharshara kamalakdek tovlanishi bilan insonga xush kayfiyat ulashadi. Muzdekkina zilol suv tomchilari baxri-dilni ochib, qalblarga quvonch bagʻishlaydi. Nafis sunbulani silab oqayotgan sharsharaning mayin tovushi yurakka quvvat berib, asablarni tinchlantiradi. 

Ayniqsa, yoz jaziramasida uzoq-yaqindan odamlar tabiatning betakror, maftunkor ana shu moʻjizasiga talpinadi. Bu yerning musaffo, salqin havosidan nafas olib, goʻzal tabiat qoʻynida maroqli dam olishga oshiqadi.

Mamlakatimizda keyingi yillarda turizmni rivojlantirishga qaratilayotgan eʼtibor osmonoʻpar togʻlarga tutash Sangardakda ham sayyohlarga xizmatlar koʻrsatishni yoʻlga qoʻyishga qulay muhit yaratdi. Oilaviy mehmon uylari, zamonaviy dam olish zonalari, savdo va umumiy ovqatlanish shohobchalari tashkil etilmoqda. Bu jarayonda turizm sohasiga xizmat koʻrsatuvchi tadbirkorlar qanday muammolarga duch kelmoqda?

Yuzma-yuz muloqotda tadbirkorlar shu yoʻnalishda duch kelayotgan qator muammolarni oʻrtaga tashladi. Jumladan, tadbirkorlar sayyohlarga zamonaviy xizmatlar koʻrsatishni kengaytirish uchun tijorat bankidan imtiyozli kredit olish, ekoturistik yoʻnalishlar tashkil etishga yer maydoni ajratish, mehmon uyi ochishga amaliy yordam berish, noturar joylarga soliq imtiyozlari qoʻllash kabi masalalarda murojaat etdi. 

–Qishlogʻimizga keluvchi mehmonlar safi yil sayin koʻpaymoqda,–deydi “Sardorbek” oilaviy mehmon uyi rahbari G.Qorayev.– Xorijlik va mahalliy sayyohlar uchun uyimizning bir qismini mehmonxonaga aylantirganmiz. Ular uchun yanada qulay sharoit yaratish maqsadida oʻttiz million soʻmdan koʻproq kredit mablagʻiga ehtiyoj sezayapmiz. Qabulda shu masalani oʻrtaga tashlagan edim, joyida yechimini topdi. Hokimning mahallamizdagi yordamchisi koʻmagida 33 million soʻm kredit mablagʻi ajratiladigan boʻldi. J.Shomurodov mehmon uyi ochishda yordam soʻradi. Uning bu murojaati ham oʻz yechimini topdi. Tadbirkor N. Bekmirzayev hududni ozoda, sanitariya-gigiyena talablariga mos saqlash uchun qishloqqa maxsus chiqindi tashish texnikasi ajratish masalasini oʻrtaga tashladi. Bu murojaat ham joyida muhokama etilib, mutasaddilarga tegishli topshiriqlar berildi.

Sayyor qabulda oʻndan ortiq murojaat va takliflar tinglanib, ularning aksariyatiga joyida yechim topildi. Vaqt talab etiladigan murojaatlar uchun aniq muddat belgilanib, ijrosi nazoratga olindi. 

Shu kuni viloyat hokimi oʻrinbosari hududda faoliyat yuritayotgan oilaviy mehmon uylarida sayyohlarga yaratilgan sharoitlar bilan tanishdi. Xizmatlar koʻrsatish shohobchalarini koʻzdan kechirib, sohani yanada rivojlantirish yuzasidan taklif va tavsiyalarini bildirdi.

2022 yil 23 -24 iyul kunlari   Xorazm viloyati qòg'irchoq teatri bir gurux ijodkorlari Xiva shaxrining "Ichan qal'a" xududida dam olish kunlari muntazam òtkazilayotgan "Tungi Xiva" madaniy kòngilochar tadbirida  turli xil qòģirchoq òyinlari xamda folklor tomoshalari bilan maxalliy va xorijiy sayyoxlarga shuningdek shaxar axolisiga sifatli madaniy xizmat  kòrsatishmoqda.
 

Қашқадарё вилояти Яккабоғ туманидаги Ҳисор тоғ тизмалари билан чегарадош ҳудудларда Вори деган қишлоқ бор.

Мазкур қишлоққа ўтган йили электр энергияси етиб борди. Унгача қишлоқ аҳолиси чироқ ва фониздан фойдаланган.  

Нива” русумли машинада тоққа қараб отландик. Сабаби бошқа машинада ушбу қишлоққа чиқишни деярли имкони йўқ. Йўл жуда нишаблик ва тошлоқ. Тотар маҳалла фуқаролар йиғинига қарашли Калта қўл қишлоғи орқали Вори қишлоғи томон ўрлай бошладик. Экстремал завқ берувчи ўнқир-чўнқир йўлларда машина мотори оғир хурсинганча кучаниб гувиллайди. 

Тоққа кўтарилишимиз билан салқин ҳаво ва ажойиб табиат бизни қарши олди. Пастда ҳеч учратмайдиган бежирим гуллар ҳиди кишини тетиклантирувчи Зарафшон арчалари виқор билан ўсган. Гўё тоғ харсангларини қўллари билан маҳкам ушлаб тургандек. 

Маълум бир масофага борганда машинамиз мотори қизиб кетди. Бироз тўхтаб совитдик. Машинадан тушиб атрофни кузата бошладик. Биздан чамаси 100 метрлар масофада икки аёл кўринди. Улар нималарнидир териш билан банд эди. Қизиқсиниб олдига бордик. 

Тоғ аёли жуда “ҳуркак” бўлар экан. Камераларимизни кўриб рўмолларини ёпиб тескари қараб олди. Шу ҳолатда уларни суҳбатга чорладик. Улар Калта қўл қишлоғидан ёввойи тоғ бодоми теришга чиққан экан. Уларнинг таъкидлашича, тоғда ёввойи ҳолда ўсган бундай бодомнинг таъми аччиқ бўлиб, жуда шифобахш экан.   

– Ҳар йили тоққа аччиқ бодом тергани чиқамиз, – дейди ўзини таништиришни истамаган аёл. – Уларни териб олгач, жувозда эзиб ёғини оламиз. Мавсумда терилган бодомлардан 25-30 литргача бодом ёғи чиқади. Бир литрини 150 минг сўмгача сотамиз. Тирикчиликда оға. 

Рост, тоғда яшаш машаққатли, аммо саховатли табиат тоғликларга машаққат билан бирга кўплаб неъматларни ҳам инъом этган. Бодомдан ташқари, тоғ дўланаси пишади. Шифобахш гиёҳларнику айтмаса ҳам бўлади. Бундан ташқари мусаффо ҳаво, болдек ширин сув. 

Йўлда давом этдик. Ниҳоят тоғнинг энг юқори қаватига чиққанимизда Вори қишлоғи кафтдек кўзга ташланди. Мана шундай баландликдаги кенг ялангликни вориликлар ватан қилган. Бу ерларда қиш узоқ давом этгани боис, баҳор кеч келади. Кўм-кўк адирликда ҳамма пичан ўриш билан банд. Улардан бирини суҳбатга чорладик.  

– Ҳар йили биринчи ўсган пичанни чалғида (ўт ўришга мўлжалланган ўроқдан катта иш қуроли) ўриб оламиз, – дейди ўзини Зокир дея таништирган қотмадан келган йигит. – Кийин чорва қўйиб юборилади. Мана шу йиғилган хашакларни қиш бўйи чорвамизга едириб чиқамиз. 

Тоғнинг энг баланд чўққиларига яқин ушбу қишлоқда бор йўғи 20 дан ортиқ хўжалик яшайди. Яшаш шароити оғир бўлгани сабаб бугунги кунгача 2-3 бора қишлоқ аҳолиси чўл ҳудудларга кўчирилган. Ўзларини тили билан айтганда қишлоқда ҳақиқий “ватанпарварлар” қолган. Ҳовлилар ҳам тарқоқ жойлашган. 50-100 метрда битта уй. 

Энг қизиғи ўтган йилнинг куз ойларигача қишлоқда электр энергияси умуман бўлмаган. Оқсоқолларнинг айтишича, тинимсиз мурожаатлардан сўнг қишлоққа электр-энергияси тортиб берилган.  

– Энди-энди одамларимиз маиший техникалардан фойдалана бошлади, – дейди 91 ёшли Норраҳмат бобо Ортиқов. – Илгари қишлоғимиз жуда гавжум бўлган. 80 йилларда ва мустақилликдан кейин икки марта аҳоли Миришкор туманига кўчирилган. Лекин нима бўлганда ҳам бу ер киндик қонимиз тўкилган жой. Неча-неча асрлардан буён бу тупроқни ватан қилиб, ота-боболаримиз яшаб келган. Биз ҳам яшаяпмиз. 

Авлодларимиз ҳам яшайди. Юртимиздаги ўзгаришлар шабадаси бизнинг қишлоққача етиб кела бошлади. Ҳамма хонадонларга электр симлари тортилди. Суюлтирилган газ баллонлари етиб келди. Кичиккина бўлсада замонавий мактаб биноси қуриб берилди. Шукр ҳаётимиз ёмон эмас. 

Норраҳмат бобо тўқсон ёшдан ошганига қарамай ҳали бардам ва тетик. Ўғил ва набираларга қўшилиб, томорқадаги арпаларни ўриш ишларига ҳам иштирок этади. Ўқитувчилик касбидан пенсияга чиққан кекса фахрий қишлоқ тарихини шундай баён қилди. 

– Вори сўзи шамол тегирмонининг овозидан келиб чиққан, – дейди отахон. – Қадимда қишлоғимизда кўплаб шамол тегирмонлари бўлган. Тоғнинг усти бўлгани учун шамол пастга нисбатан кучлироқ эсади. Шунинг учун шамол тегирмонларидан ота-боболаримиз унумли фойдаланган. Тегирмон шамол ёрдамида айланганда вариллаган овоз чиққан. Шу-шу қишлоқ номи Вори бўлиб қолиб кетган. Қишлоғимиз жуда қадимий аслида. Мўғуллар даврида бу ерда тошдан темир ажратиб олинган ва эритилган. 

Чунки қишлоқ яқинида кўмир кони ҳам бор. Ҳозир ҳам қишлоғимиз одамлари қиш келиши олдидан ўша конлардан кўмир қазиб келишади. 

Дарҳақиқат, қишлоқ одамлари жуда самимий, кенг майдонларга арпа, буғдой, картошка экишади. Боғдорчилик, чорвачилик қилишади. Асосий транспорт воситаси эшак ва от. Ерни ҳайдаш учун ҳўкиз қўшилган омочлардан фойдаланишади. Қайси хонадонга кирманг қаймоғи олинмаган тоғ қатиғи билан меҳмон қилишади. 

– Қишлоқ аёллари йил бўйи тиним билмайди, – дейди 83 ёшли Гулсара момо Бобомуродова. – Жун йигириб, гилам тўқиймиз, куви пишиб сариёғ оламиз, томорқада ишлаймиз. Ўзим тикувчилик қилганман. Ҳозир тикув машинани игнасидан ипни кўзойнаксиз ўтказаман. Турмуш ўртоғим эрта вафот этди. Тикувчилик ортидан 8 нафар фарзандни боқиб вояга етказдим. Уйли жойли қилдим.  

Қишлоқ табиати ҳақиқатда гўзал. Ҳавоси тоза. Булоқ сувлари ҳар бир ҳовлидан шилдираб оқиб туради. Аммо маиший турмуш учун етарли шароит йўқ. Масалан, тиббий хизмат деярли йўқ. Ҳомиладор аёллар маҳаллий доялар ёрдамида уйида туғади.

Оғирроқ касал бўлиб қолса, яратганга таваккал қилиб пастга эниб боради. Таълим сифати ҳам жуда паст даражада. Имконини топганлар фарзандларини пастдаги қишлоқ мактабларига олиб боришади. Мобил алоқа деярли ишламайди. Хуллас Вори қишлоғи аҳолиси  мана шундай табиий муҳитда яшаб келмоқда.  

Ўлмас Баротов, 
Жамшид Норқобилов (сурат) ЎзА

Singuparda “Crescent Rating & HalalTrip” agentligi asoschisi Fazal Baxarddin tomonidan tashkil etilgan “Musulmon ziyoratchilarni Islom merosiga qaytarish” mavzusiga bagʼishlangan muhokama boʼlib oʼtdi.

Tadbirda qatnashgan Oʼzbekistonning Singapurdagi elchisi Qahramon Shokirov yigʼilganlarga mamlakatimizning boy islomiy merosi, jumladan, Hazrati imom majmuasi, Zangi ota ziyoratgohi, Shohi-Zinda va Ruhobod maqbaralari va boshqalar meʼmoriy obida va ziyoratgohlarning musulmon sayyohlarida qiziqish uygʼotadigan jihatlari va sayohatchilar uchun yaratilgan qulayliklar toʼgʼrisidagi batafsil maʼlumotlarni taqdim etdi.

Islom dini, Qurʼoni karim va Hadis ilmining asl mohiyati, hadisshunoslik maktabining ilmiy-maʼnaviy asoslari, Imom Buxoriy, Imom Termiziy kabi yurtimizdan yetishib chiqqan buyuk hadisshunos allomalar merosini har tomonlama oʼrganish, keng targʼib va tashviq qilish maqsadida tashkil etilgan Imom Buxoriy xalqaro markazi hamda Oʼzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Oʼzbekiston Islom sivilizatsiyasi markazi faoliyatiga alohida eʼtibor qaratildi.

Shuningdek, Xiva va Termez shaharlarining ziyorat turizmi sohasidagi imkoniyatlarini yanada kengaytirish va samarali foydalanish, xorijlik sayyohlarni ushbu hududning noyob tarixiy-madaniy va meʼmoriy merosi bilan keng tanishtirish maqsadida Oʼzbekiston hukumati tomonidan amalga oshirilayotgan chora-tadbirlar xususida ham atroflicha fikr yuritildi.

Oʼz navbatida, F.Baxarddin Oʼzbekiston ziyorat turizmi bozorining turli segmentlariga yoʼnaltirilgan turizm mahsuloti va xizmatlarini diversifikatsiya qilayotgani, ularning raqobatbardoshligini yanada oshirish, maqbul va qulay ichki hamda xalqaro ziyorat turizmi muhitini yaratish, turizm mahsulotlarini keng targʼib qilish, shuningdek, mamlakatimizning sayohat va dam olish uchun xavfsiz manzil sifatidagi obroʼ-eʼtiborini mustahkamlash yoʼlida olib borayotgan ishlarga yuqori baho berdi.

Qashqadaryo viloyati, Shahrisabz tumanida "Yoshlar turizmi" qurultoyining rasmiy ochilish marosimi o'tkazildi. Ushbu tadbir O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 30-aprelda qabul qilingan ''Ichki turizm xizmatlarini diversifikatsiya qilishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida" qarori ijrosini taʼminlash maqsadida tashkil qilinmoqda. 

Turizm va madaniy meros vazirligi hamda Qashqadaryo viloyati hokimligi hamkorligida o'tkazilayotgan qurultoyning ochilish marosimida Bosh vazir o’rinbosari – Turizm va madaniy meros vaziri Aziz Abduhakimov nutq so'zladi. 

"Bugungi kunda yurtimizda  yoshlarga doir davlat siyosati amaldagi islohotlarimizning asosoiy yoʻnalishlaridan birini tashkil etadi. Kuni kecha davlatimiz rahbari boshchiligida boʼlib oʼtgan yigʼilishda ham iqtidorli yoshlarga yanada keng imkoniyatlar berildi. Jumladan, yosh mutaxassislarni tanlash Dasturi doirasida bitiruvchi kurslardagi qobiliyatli talabalar saralanib, vazirlik va hokimlik tizimida amaliyot oʼtashi va oʼqishni tamomlagach, ishga qabul qilinishi belgilandi. Buning natijasida mahalladan – respublikagacha tamoyili asosida kadrlarni shakllantirish tizimi yaratiladi. - dedi vazir. - Oʻylaymanki, bugungi Qurultoy ham iqtidorli yoshlarni saralash, ularning turizmni rivojlantirishga oid  loyihalarini qoʻllab-quvvatlash orqali malakali mutaxassislarni tayyorlash, yoshlar bandligini ta’minlashga asos boʻlib xizmat qiladi".

Aziz Abduhakimov Qashqadaryo viloyati hokimligi va boshqa tashkilotlarga qurultoyni tashkil etishdagi hamkorlik uchun minnatdorlik bildirdi.Ta’kidlash joizki, qurultoyning birinchi kunida 15 mingdan ortiq kishi qatnashdi. Ularning 700 nafardan ortig‘i O‘zbekistonning barcha viloyatlaridan kelgan yoshlardir. Bundan tashqari, tadbirda boshqa mamlakatlardan kelgan xorijlik ishtirokchilar ham ishtirok etdi.

Toshkent yana pianinochi Fransua Chapelinni qabul qiladi

Eng yaxshi fransuz pianinochilaridan biri Fransua Chaplin Toshkentga frantsuz musiqasidan iborat yangi konsert dasturi bilan qaytdi. Uning yagona konserti 2022-yil 9-sentabr kuni soat 19.00 da Davlat konservatoriyasining katta konsert zalida bo‘lib o‘tadi.

Pianinochi eng mashhur frantsuz bastakorlarining asarlarini taqdim etadi: Debussi, Fore (mart oyida uning ijrosi ostida ijro etilgan kompozitorlarning mutlaqo boshqa asarlari) va Ravel. Shuningdek, u Davlat konservatoriyasi talabalari uchun mahorat darsi o‘tkazadi.

Fransua Chaplin mashhur orkestrlar bilan yakkaxon ijro etadi, La Roque d'Antheron kabi musiqa festivallarida qatnashadi. 2022 yil yanvar oyida Aparté yorlig'i o'zining 19 ta Chopin valsidan iborat yangi albomini chiqardi. Ushbu albom tanqidchilarning ko'plab ijobiy sharhlarini oldi, shuningdek, Shumann, Chopin, Brams, Scriabin, Debussy, Poulenc va boshqalarning asarlari yozilgan boshqa disklari. Uning Klod Debussining to'liq pianino asarlarini yozib olgani bastakor diskografiyasi tarixidagi eng yaxshilaridan biri hisoblanadi.

Turizmni rivojlantirish davlat qoʼmitasi Samarqand viloyat maʼlumotiga koʼra, mazkur qishloqda xorijiy vaa mahalliy sayyohlar dam olishi, xalq amaliy sanʼatidan zavq olishi, milliy urf-odatlar, anʼanalar va taomlar bilan tanishishi uchun barcha sharoitlar yaratilgan.

Yaqinda turistik obʼektning tantanali ochilish marosimi doirasida Oʼzbekiston Respublikasi Bosh vaziri oʼrinbosari, Turizmni rivojlantirish davlat qoʼmitasi raisi Аziz Аbduhakimov «Konigil» fuqarolar yigʼiniga “turizm qishlogʼi” maqomini tasdiqlovchi sertifikat topshirdi.

«Konigil» aholisi hunarmandchilik, qishloq xoʼjaligi, chorvachilik va, albatta, oʼz mehmondoʼstligi bilan mashhurdir. Majmua hududida mehmonlarni qabul qilish va ularga xizmat koʼrsatish uchun barcha zarur sharoitlar yaratilgan. Oilaviy mehmon uylari, dam olish zonalari, piyoda yoʼlaklari, umumiy ovqatlanish shoxobchalari va boshqalar shular jumlasidandir. Bu yerda sayyohlar dam olishi, goʼzal tabiatdan bahra olishi, Siyob anhori boʼylab sayr qilishi va milliy taomlardan tatib koʼrishi mumkin. 

Dunyoga mashhur Samarqand qogʼozini ishlab chiqarishdan tashqari, mashhur «Konigilmeros» hunarmandchilik markazida kulollar va duradgorlar faoliyat yuritadi, qadimgi anʼanalar asosida oʼsimlik yogʼini ishlab chiqarish yoʼlga qoʼyilgan.

Shuningdek, «Konigil»ga tashrif buyurgan sayyoh uchun shu joyning oʼzida ishlab chiqarilgan yogʼda tayyorlangan oshni tatib koʼrish va mashhur Samarqand nonlarini tayyorlash boʼyicha mahorat darslarida ishtirok etish imkoniyatlari yaratilgan.

— 2022 yildan boshlab har yili aprelь oyining birinchi oʼn kunligida “Taragʼay bahori” festivalini anʼanaviy oʼtkazilishi viloyatimiz turizm va madaniy hayotida juda katta voqea boʼladi, albatta, — deydi viloyat hokimining oʼrinbosari Аzamat Аvazov. — Hozirda festivalni oʼtkazish boʼyicha ishchi guruh shakllantirilib, festivalь dasturlari tayyorlanmoqda. Festivalga nafaqat viloyatimiz, balki, butun respublikamizdan, shuningdek, xorijlik mehmonlarning ham kelishi kutilmoqda. Tadbirga tayyorgarlik koʼrish ishlari hozirdanoq boshlangan.

Muzokaralarda Turizm va madaniy meros , Investitsiya va tashqi savdo boshqarmalari hamda tur operatorlar ishtirok etdilar. Suhbat davomida, ikki davlat turizm salohiyatidan to‘liq foydalanish, Turizm investitsiyasini rivojlantirish , xususan, Issiqko‘l-Farg‘ona yo‘nalishida charter-reys tashkil qilish, viloyat aholisi va davlat xizmatchilariga qulay sayohat tashkil qilish maqsadida, aniq Turizm yo‘nalishlari belgilab olindi. Yoz mavsumida O‘zbekistonlik sayyohlarni Issiqko‘lda  joylashgan yuqori sifatli mehmonxona, pansionat va sanatoriylarga yuborish, kuz-qish mavsumida esa Qirg‘izistonlik sayyohlarni O‘zbekistonga jalb qilish yuzasidan muzokaralar olib borildi.

Zomin tumani “Duoba” qishloq fuqarolar yigʼini hududida zarur infratuzilmalarni barpo etish, oilaviy mehmon uylari faoliyatini va qoʼshimcha turizm xizmatlarini yoʼlga qoʼyish hamda mahalliy aholini turizm sohasidagi tadbirkorlikka keng jalb etish maqsadida “Duoba” qishlogʼida “Turizm qishlogʼi” tashkil etiladi. 

– Zomin tumani hududida Turizm qishlogʼini tashkil etishdan maqsad hududning turizm salohiyatini yanada rivojlantirish, sohada qoʼshimcha xizmatlarni joriy qilish orqali aholini ish bilan taʼminlash,turistlar oqimini yanada koʼpaytirish, turistlarni hududning madaniy meʼroslari hamda qadriyatlari bilan tanishtirish, sayyohlarga qulay shart-sharoitlar yaratish, hududda zamonaviy va milliy turizm infratuzilmasining izchil rivojlanishini taʼminlash, mehmonxona va transport xizmatlari turlarini kengaytirish, sifatini yaxshilash hamda mazkur sohada faoliyat yuritish istagida boʼlgan tadbirkorlik subʼektlariga koʼmaklashish, ichki turizmni faollashtirishdan iborat -dedi Jizzax viloyati turizmni rivojlantirish hududiy boshqarmasi boshligʼi Sh.Аbdimurodov.

Zomin tumanidagi "Duoba" turizm qishlogʼi rejasiga koʼra, bu yerda bir qator dam olish maskanlari, turistlar uchun yangi namoyish obьektlari, maxalliy aholi tomonidan tayyorlangan milliy taomlar markazlari, milliy hunarmandchilik va etnoturizm namunalari, eng asosiysi, xalq tabobati, yaʼni asalarichilik markazlari joriy qilinishi koʼzda tutilgan. 

Maʼlumot oʼrnida eslatib oʼtish joizki, Oʼzbekiston Respublikasi Prezidentining 2019 yil 13 avgustdagi PF-5781-sonli Farmoniga muvofiq 2020 yildan boshlab «Turizm mahallasi», «Turizm qishlogʼi» yoki «Turizm ovuli» maqomi berilgan fuqarolar yigʼinlari «Obod qishloq» va «Obod mahalla» davlat dasturlariga birinchi navbatda kiritiladi.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 30-apreldagi “Ichki turizm xizmatlarini diverfikatsiya qilishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi PQ-232-sonli qarorining 1-ilovasi 25-bandida;

Turizm axborot markazlarini tashkil etish, tashkil etilgan axborot markazlarini respublikaning turizm salohiyatini namoyish etuvchi targ‘ibot materiallari bilan ta’minlab borish choralarini ko‘rish vazifasi yuklatilgan.

Shu munosabat bilan, viloyat Turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi tomonidan Buxoro viloyatining sayyohlar ko‘p tashrif buyuradigan obektlari jumladan, eski shahar hududi, Buxoro temir yo‘l vokzali, Buxoro xalqaro aeroportida joylashgan axborot markazlari O‘zbekiston Respublikasining hamda viloyatimiz turizm salohiyatini targ‘ib qiluvchi targ‘ibot materiallari bilan  ta’minlandi.

Joriy yilning 25-iyul kuni Xorazm viloyati Xiva shahar 4 sektor “Sangar” MFYda viloyat hokimligi hamda 4-sektor mutasaddilari ishtirokida sayyor qabul bo’lib o’tdi. Qabulda ko’tarilgan 7 ta masala yuzasidan 35 ta fuqaroning murojaatlari ko’rib chiqilib, 1 tasi ijobiy hal qilindi, 6 tasiga asoslantirilgan huquqiy tushuntirish berildi.
 

Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳамда Вазирлар Маҳкамасининг ички ва зиёрат туризмини ривожлантиришга оид тегишли фармон ва қарорлари ижросини таъминлаш мақсадида жорий йилнинг 8 июль куни Термиз туманидаги "Ал-Ҳаким ат-Термизий" ва Олтинсой туманидаги “Сўфи Оллоёр” зиёратгоҳларида “Зиёрат туризми” ярмаркаси ташкил этиш режалаштирилган.
 
Воҳамизнинг миллий урф-одатлари ва қадимий анъаналарини яқиндан таништириш мақсадида вилоятимиз аҳолисини ҳунармандлар кўргазмасига таклиф қиламиз!

Ohangaron tumani Ovjazsoy qishlog‘ida turizm klasteri yaratish borasida kichkina va kamtarona, lekin buyuk ishlarga yetaklovchi davra suhbati o‘tkazildi.

Uchrashuvda Ohangaron tumani hokimi Abdurasul Abdullayev, tuman hokimining investitsiyalar bo‘yicha o‘rinbosari Gʻolib Eshmirzayev, viloyat Turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi boshlig‘i o‘rinbosari Iskandar Xatamov, xorijiy investor “Evrol international” MCHJ bosh direktori va ta’sischisi Zoerengre Boukary Burkinabe hamda “Tog‘ o‘lkasi maskani” MCHJ xodimlari ishtirok etishdi.

Qariyb 20 ga hududga 40 million AQSH dollar investitsiya kiritilishi kutilayotgan mazkur loyihaga asosiy ulush chet ellik mehmon janob Boukary, 20 foiz qismi esa “Tog‘ o‘lkasi maskani” MCHJ tomonidan amalga oshirilishi belgilangan ushbu investitsiyaviy loyiha doirasida 40 ta ikki qavatli zamonaviy kotedjlar, suzish havzalari, sanatoriy va davolanish maskani, o‘yingohlar, do‘konlar, sport olimpiadalari uchun alohida suzish havzasi, dor yo‘li, shuningdek dor yo‘li bo‘ylab piyodalar yurishi uchun maxsus yo‘laklar, qolaversa kichkina hayvonot bog‘ini barpo etish ham loyihalashtirilgan.

Tumanning turistik salohiyatini yanada rivojlantirish uchun xizmat qiladigan ushbu investitsiyaviy loyiha bilan tanishar ekan, tuman hokimi A.Abdullayev zaruriy choralarni amalga oshirishda qo‘llab-quvvatlashini bildirdi.

– Men Shvetsariyada yashayman va biznes yuzasidan ko‘plab mamlakatlarda bo‘lganman. Bu yerning havosi hatto Shvetsariyada ham topilmaydi. U yerliklar toza havo qadrini yaxshi bilishadi. Ayrim dori-darmonlar tuzata olmaydigan ba’zi kasalliklar aynan tog‘ havosi bilan tuzalgani bois mening biznesdagi hamkorlarim mazkur loyiha ustida ish olib boshlaganimni eshitib, tezlashtirishimni so‘rashyapti. Shu sababli men nafaqat daromad topish, balki mazkur maskan o‘zining shifobaxsh havosi bilan menga qiziqish uyg‘otgani uchun turistlar oqimini tumaningizga ko‘proq jalb qilishga ham o‘z hissamni qo‘shmoqchiman, deydi xorijlik investor.

Muloqot jarayonida bo‘lajak turizm klasterining barpo etilish kelajagi xususida salmoqli vazifalarga kelishildi.

БОҒОТ ТУМАНИДА ЎТКАЗИЛГАН ПРЕСС-ТУРДА ОАВ ВАКИЛЛАРИ ВА ЖУРНАЛИСТУ БЛОГЕРЛАР МОЗИЙ БИЛАН ЮЗЛАШДИЛАР.  ИЖОДКОРЛАР ЎЗГАЧА ЗАВҚ БИЛАН ТАДБИРДА ИШТИРОК ЭТДИЛАР. “ХИВА ЛАНГАРИ" ФИЛЬМИНИНГ ИЖОДКОРЛАРИ БИЛАН ҲАМ УЧРАШИБ, САМИМИЙ СУҲБАТЛАШДИЛАР.

Маълумки, инсоният цивилизациясининг энг кадимги марказларидан бир ҳисобланган Хоразм ўзининг қадимий қалъалари, асори-атиқалари, меъморчилик обидалари, 
3 минг йиллик тарихга эга бўлган деҳқончилик маданияти билан маълум ва машҳурдир.

Хоразмнинг милоддан аввалги IV-V асрларга оид қадимий қалъаларидан бири Қалъажиқ қалъаси бўлиб, қалъа Боғот туманининг маркази Боғот шаҳарчасидан 8 км жанубий-ғарбда, Қорақум этакларида жойлашган.

Қалъа деворлари қалинлиги 
5 метргача баландлиги 12-14 метргача келган. Ташқи девори уч қатламдан иборат бўлган. Қалъанинг (қалъа деворининг) тепасида қалъа мудофаасини бошкарувчи (комендант) учун махсус супача бўлган. 

Қалъа деворлари устида махсус ўқ узиш учун (камондан) тешиклар ҳозиргача сақланиб қолган. Қалъа тарихи, археологияси мукаммал ўрганилган эмас. 

Машҳур археолог олим Толстов, Ўзбекистон археология фанининг асосчиси, академик Я.Ғуломов ўтган асрнинг 90 йилларидан ҳозиргача Ўзбекистон Фанлар академияси Археология институти директори А.Бердимуратов каби қатор олимлар қалъа тарихини қисман бўлсада ўрганишга муносиб ҳисса қўшганлар. Мустақиллик туфайли пайдо бўлган имкониятлардан фойдаланиб, Қалъажиқ қалъаси тарихини мукамал ўрганиш фурсати еелди, деб ҳисоблаймиз.

Қалъанинг яна бир характерли хусусияти шундан иборатки, қалъа жанубида жойлашган шифобаҳш хусусиятга эга табиий “Тузли кўл” Хоразм бренди, деб юритилади.

Тери касалликлари, бўғимлар ва таянч нуқталаридаги оғриклар билан, радикулит билан касалланган беморлар шўр сувга чўмилиб, тоза иссик кумга еўмилиб, 30-40 дақиқа давомида иссиқ қум ҳавосида ётиб шифо топиб келмокдалар. 

Шифокорларимиз яқинда яна бир янгиликни аниқладилар. Яъни “Тузли кўл” атрофида эрталаб ва шом пайтида 15-25 дақиқа юриб, ўша ҳаводан нафас олиш инсондаги қалқонсимон без, юқори нафас аъзоларидаги касалликларни даволаши маълум бўлди. Қалъа атрофи шифо излаб келган хорижий ва маҳаллий сайёҳлар июнь-август ойларида жуда гавжум бўлади. Баъзи кунларда юзлаб, минглаб кишилар қалъа атрофини тўлдириб юборадилар.

Президентимиз томонидан белгилаб берилган устувор вазифалар, ислоҳотлар натижасида Боғот туманида ҳам 2 нафар тадбиркор томонидан туризмнинг 17 хил, яъни миллий услубдаги уйлар, туяда Боғотдан Хивагача сайр қилиш, меҳмонхонада дам олиш, ресторанда овқатланиш, савдо пунктларида харид қилиш, камондан ўқ отиш, соғломлаштириш марказида даволаниш, концерт томошаларини томоша қилиш, ҳайвонот боғида сайир қилиш, кўлдан балиқ овлаш, болалар учун кўнгилочар атракционлар ташкил қилиш, катталар учун пляжлар ташкил қилиш, оилавий дам олиш учун виллалар ташкил қилиш йўналишлари бўйича туризм хизматлари йўлга қўйилмоқда, мавсумда туристлар оқимини 
225 мингтага, йил давомида 500 мингтагача қабул қилиш имконияти яратилмоқда. Бюджетга йиллик 800-1000 млн.сўм солиқ тушуми, 5 млн.АҚШ.доллари миқдорида хизматлар экспорти амалга оширилиши кутилмоқда.
Жумладан, ушбу ишлар доирасида ташриф буюрувчиларга қулайликлар яратиш мақсадида “Қалажиққалъа” қадимий мерос объект ҳудудида “Хумоюн туристик маскани” масъулияти чекланган жамияти томонидан 1,4 гектар ер майдонида 
8 млрд.сўм. (шундан банк кредити: 890 млн.сўм) маблағ хисобидан “Маҳаллий ва хорижий туристлар учун туристик зона” ташкил қилинди.

Тадбиркорлар Отабек Хажиев ва Гулшан Отажоновалар томонидан чўлда барпо этилаётган шаҳарчада аҳолимиз бандлиги таъминланмоқда