2022 yil 23 -24 iyul kunlari   Xorazm viloyati qòg'irchoq teatri bir gurux ijodkorlari Xiva shaxrining "Ichan qal'a" xududida dam olish kunlari muntazam òtkazilayotgan "Tungi Xiva" madaniy kòngilochar tadbirida  turli xil qòģirchoq òyinlari xamda folklor tomoshalari bilan maxalliy va xorijiy sayyoxlarga shuningdek shaxar axolisiga sifatli madaniy xizmat  kòrsatishmoqda.
 

Қашқадарё вилояти Яккабоғ туманидаги Ҳисор тоғ тизмалари билан чегарадош ҳудудларда Вори деган қишлоқ бор.

Мазкур қишлоққа ўтган йили электр энергияси етиб борди. Унгача қишлоқ аҳолиси чироқ ва фониздан фойдаланган.  

Нива” русумли машинада тоққа қараб отландик. Сабаби бошқа машинада ушбу қишлоққа чиқишни деярли имкони йўқ. Йўл жуда нишаблик ва тошлоқ. Тотар маҳалла фуқаролар йиғинига қарашли Калта қўл қишлоғи орқали Вори қишлоғи томон ўрлай бошладик. Экстремал завқ берувчи ўнқир-чўнқир йўлларда машина мотори оғир хурсинганча кучаниб гувиллайди. 

Тоққа кўтарилишимиз билан салқин ҳаво ва ажойиб табиат бизни қарши олди. Пастда ҳеч учратмайдиган бежирим гуллар ҳиди кишини тетиклантирувчи Зарафшон арчалари виқор билан ўсган. Гўё тоғ харсангларини қўллари билан маҳкам ушлаб тургандек. 

Маълум бир масофага борганда машинамиз мотори қизиб кетди. Бироз тўхтаб совитдик. Машинадан тушиб атрофни кузата бошладик. Биздан чамаси 100 метрлар масофада икки аёл кўринди. Улар нималарнидир териш билан банд эди. Қизиқсиниб олдига бордик. 

Тоғ аёли жуда “ҳуркак” бўлар экан. Камераларимизни кўриб рўмолларини ёпиб тескари қараб олди. Шу ҳолатда уларни суҳбатга чорладик. Улар Калта қўл қишлоғидан ёввойи тоғ бодоми теришга чиққан экан. Уларнинг таъкидлашича, тоғда ёввойи ҳолда ўсган бундай бодомнинг таъми аччиқ бўлиб, жуда шифобахш экан.   

– Ҳар йили тоққа аччиқ бодом тергани чиқамиз, – дейди ўзини таништиришни истамаган аёл. – Уларни териб олгач, жувозда эзиб ёғини оламиз. Мавсумда терилган бодомлардан 25-30 литргача бодом ёғи чиқади. Бир литрини 150 минг сўмгача сотамиз. Тирикчиликда оға. 

Рост, тоғда яшаш машаққатли, аммо саховатли табиат тоғликларга машаққат билан бирга кўплаб неъматларни ҳам инъом этган. Бодомдан ташқари, тоғ дўланаси пишади. Шифобахш гиёҳларнику айтмаса ҳам бўлади. Бундан ташқари мусаффо ҳаво, болдек ширин сув. 

Йўлда давом этдик. Ниҳоят тоғнинг энг юқори қаватига чиққанимизда Вори қишлоғи кафтдек кўзга ташланди. Мана шундай баландликдаги кенг ялангликни вориликлар ватан қилган. Бу ерларда қиш узоқ давом этгани боис, баҳор кеч келади. Кўм-кўк адирликда ҳамма пичан ўриш билан банд. Улардан бирини суҳбатга чорладик.  

– Ҳар йили биринчи ўсган пичанни чалғида (ўт ўришга мўлжалланган ўроқдан катта иш қуроли) ўриб оламиз, – дейди ўзини Зокир дея таништирган қотмадан келган йигит. – Кийин чорва қўйиб юборилади. Мана шу йиғилган хашакларни қиш бўйи чорвамизга едириб чиқамиз. 

Тоғнинг энг баланд чўққиларига яқин ушбу қишлоқда бор йўғи 20 дан ортиқ хўжалик яшайди. Яшаш шароити оғир бўлгани сабаб бугунги кунгача 2-3 бора қишлоқ аҳолиси чўл ҳудудларга кўчирилган. Ўзларини тили билан айтганда қишлоқда ҳақиқий “ватанпарварлар” қолган. Ҳовлилар ҳам тарқоқ жойлашган. 50-100 метрда битта уй. 

Энг қизиғи ўтган йилнинг куз ойларигача қишлоқда электр энергияси умуман бўлмаган. Оқсоқолларнинг айтишича, тинимсиз мурожаатлардан сўнг қишлоққа электр-энергияси тортиб берилган.  

– Энди-энди одамларимиз маиший техникалардан фойдалана бошлади, – дейди 91 ёшли Норраҳмат бобо Ортиқов. – Илгари қишлоғимиз жуда гавжум бўлган. 80 йилларда ва мустақилликдан кейин икки марта аҳоли Миришкор туманига кўчирилган. Лекин нима бўлганда ҳам бу ер киндик қонимиз тўкилган жой. Неча-неча асрлардан буён бу тупроқни ватан қилиб, ота-боболаримиз яшаб келган. Биз ҳам яшаяпмиз. 

Авлодларимиз ҳам яшайди. Юртимиздаги ўзгаришлар шабадаси бизнинг қишлоққача етиб кела бошлади. Ҳамма хонадонларга электр симлари тортилди. Суюлтирилган газ баллонлари етиб келди. Кичиккина бўлсада замонавий мактаб биноси қуриб берилди. Шукр ҳаётимиз ёмон эмас. 

Норраҳмат бобо тўқсон ёшдан ошганига қарамай ҳали бардам ва тетик. Ўғил ва набираларга қўшилиб, томорқадаги арпаларни ўриш ишларига ҳам иштирок этади. Ўқитувчилик касбидан пенсияга чиққан кекса фахрий қишлоқ тарихини шундай баён қилди. 

– Вори сўзи шамол тегирмонининг овозидан келиб чиққан, – дейди отахон. – Қадимда қишлоғимизда кўплаб шамол тегирмонлари бўлган. Тоғнинг усти бўлгани учун шамол пастга нисбатан кучлироқ эсади. Шунинг учун шамол тегирмонларидан ота-боболаримиз унумли фойдаланган. Тегирмон шамол ёрдамида айланганда вариллаган овоз чиққан. Шу-шу қишлоқ номи Вори бўлиб қолиб кетган. Қишлоғимиз жуда қадимий аслида. Мўғуллар даврида бу ерда тошдан темир ажратиб олинган ва эритилган. 

Чунки қишлоқ яқинида кўмир кони ҳам бор. Ҳозир ҳам қишлоғимиз одамлари қиш келиши олдидан ўша конлардан кўмир қазиб келишади. 

Дарҳақиқат, қишлоқ одамлари жуда самимий, кенг майдонларга арпа, буғдой, картошка экишади. Боғдорчилик, чорвачилик қилишади. Асосий транспорт воситаси эшак ва от. Ерни ҳайдаш учун ҳўкиз қўшилган омочлардан фойдаланишади. Қайси хонадонга кирманг қаймоғи олинмаган тоғ қатиғи билан меҳмон қилишади. 

– Қишлоқ аёллари йил бўйи тиним билмайди, – дейди 83 ёшли Гулсара момо Бобомуродова. – Жун йигириб, гилам тўқиймиз, куви пишиб сариёғ оламиз, томорқада ишлаймиз. Ўзим тикувчилик қилганман. Ҳозир тикув машинани игнасидан ипни кўзойнаксиз ўтказаман. Турмуш ўртоғим эрта вафот этди. Тикувчилик ортидан 8 нафар фарзандни боқиб вояга етказдим. Уйли жойли қилдим.  

Қишлоқ табиати ҳақиқатда гўзал. Ҳавоси тоза. Булоқ сувлари ҳар бир ҳовлидан шилдираб оқиб туради. Аммо маиший турмуш учун етарли шароит йўқ. Масалан, тиббий хизмат деярли йўқ. Ҳомиладор аёллар маҳаллий доялар ёрдамида уйида туғади.

Оғирроқ касал бўлиб қолса, яратганга таваккал қилиб пастга эниб боради. Таълим сифати ҳам жуда паст даражада. Имконини топганлар фарзандларини пастдаги қишлоқ мактабларига олиб боришади. Мобил алоқа деярли ишламайди. Хуллас Вори қишлоғи аҳолиси  мана шундай табиий муҳитда яшаб келмоқда.  

Ўлмас Баротов, 
Жамшид Норқобилов (сурат) ЎзА

Singuparda “Crescent Rating & HalalTrip” agentligi asoschisi Fazal Baxarddin tomonidan tashkil etilgan “Musulmon ziyoratchilarni Islom merosiga qaytarish” mavzusiga bagʼishlangan muhokama boʼlib oʼtdi.

Tadbirda qatnashgan Oʼzbekistonning Singapurdagi elchisi Qahramon Shokirov yigʼilganlarga mamlakatimizning boy islomiy merosi, jumladan, Hazrati imom majmuasi, Zangi ota ziyoratgohi, Shohi-Zinda va Ruhobod maqbaralari va boshqalar meʼmoriy obida va ziyoratgohlarning musulmon sayyohlarida qiziqish uygʼotadigan jihatlari va sayohatchilar uchun yaratilgan qulayliklar toʼgʼrisidagi batafsil maʼlumotlarni taqdim etdi.

Islom dini, Qurʼoni karim va Hadis ilmining asl mohiyati, hadisshunoslik maktabining ilmiy-maʼnaviy asoslari, Imom Buxoriy, Imom Termiziy kabi yurtimizdan yetishib chiqqan buyuk hadisshunos allomalar merosini har tomonlama oʼrganish, keng targʼib va tashviq qilish maqsadida tashkil etilgan Imom Buxoriy xalqaro markazi hamda Oʼzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Oʼzbekiston Islom sivilizatsiyasi markazi faoliyatiga alohida eʼtibor qaratildi.

Shuningdek, Xiva va Termez shaharlarining ziyorat turizmi sohasidagi imkoniyatlarini yanada kengaytirish va samarali foydalanish, xorijlik sayyohlarni ushbu hududning noyob tarixiy-madaniy va meʼmoriy merosi bilan keng tanishtirish maqsadida Oʼzbekiston hukumati tomonidan amalga oshirilayotgan chora-tadbirlar xususida ham atroflicha fikr yuritildi.

Oʼz navbatida, F.Baxarddin Oʼzbekiston ziyorat turizmi bozorining turli segmentlariga yoʼnaltirilgan turizm mahsuloti va xizmatlarini diversifikatsiya qilayotgani, ularning raqobatbardoshligini yanada oshirish, maqbul va qulay ichki hamda xalqaro ziyorat turizmi muhitini yaratish, turizm mahsulotlarini keng targʼib qilish, shuningdek, mamlakatimizning sayohat va dam olish uchun xavfsiz manzil sifatidagi obroʼ-eʼtiborini mustahkamlash yoʼlida olib borayotgan ishlarga yuqori baho berdi.

Qashqadaryo viloyati, Shahrisabz tumanida "Yoshlar turizmi" qurultoyining rasmiy ochilish marosimi o'tkazildi. Ushbu tadbir O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 30-aprelda qabul qilingan ''Ichki turizm xizmatlarini diversifikatsiya qilishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida" qarori ijrosini taʼminlash maqsadida tashkil qilinmoqda. 

Turizm va madaniy meros vazirligi hamda Qashqadaryo viloyati hokimligi hamkorligida o'tkazilayotgan qurultoyning ochilish marosimida Bosh vazir o’rinbosari – Turizm va madaniy meros vaziri Aziz Abduhakimov nutq so'zladi. 

"Bugungi kunda yurtimizda  yoshlarga doir davlat siyosati amaldagi islohotlarimizning asosoiy yoʻnalishlaridan birini tashkil etadi. Kuni kecha davlatimiz rahbari boshchiligida boʼlib oʼtgan yigʼilishda ham iqtidorli yoshlarga yanada keng imkoniyatlar berildi. Jumladan, yosh mutaxassislarni tanlash Dasturi doirasida bitiruvchi kurslardagi qobiliyatli talabalar saralanib, vazirlik va hokimlik tizimida amaliyot oʼtashi va oʼqishni tamomlagach, ishga qabul qilinishi belgilandi. Buning natijasida mahalladan – respublikagacha tamoyili asosida kadrlarni shakllantirish tizimi yaratiladi. - dedi vazir. - Oʻylaymanki, bugungi Qurultoy ham iqtidorli yoshlarni saralash, ularning turizmni rivojlantirishga oid  loyihalarini qoʻllab-quvvatlash orqali malakali mutaxassislarni tayyorlash, yoshlar bandligini ta’minlashga asos boʻlib xizmat qiladi".

Aziz Abduhakimov Qashqadaryo viloyati hokimligi va boshqa tashkilotlarga qurultoyni tashkil etishdagi hamkorlik uchun minnatdorlik bildirdi.Ta’kidlash joizki, qurultoyning birinchi kunida 15 mingdan ortiq kishi qatnashdi. Ularning 700 nafardan ortig‘i O‘zbekistonning barcha viloyatlaridan kelgan yoshlardir. Bundan tashqari, tadbirda boshqa mamlakatlardan kelgan xorijlik ishtirokchilar ham ishtirok etdi.

Toshkent yana pianinochi Fransua Chapelinni qabul qiladi

Eng yaxshi fransuz pianinochilaridan biri Fransua Chaplin Toshkentga frantsuz musiqasidan iborat yangi konsert dasturi bilan qaytdi. Uning yagona konserti 2022-yil 9-sentabr kuni soat 19.00 da Davlat konservatoriyasining katta konsert zalida bo‘lib o‘tadi.

Pianinochi eng mashhur frantsuz bastakorlarining asarlarini taqdim etadi: Debussi, Fore (mart oyida uning ijrosi ostida ijro etilgan kompozitorlarning mutlaqo boshqa asarlari) va Ravel. Shuningdek, u Davlat konservatoriyasi talabalari uchun mahorat darsi o‘tkazadi.

Fransua Chaplin mashhur orkestrlar bilan yakkaxon ijro etadi, La Roque d'Antheron kabi musiqa festivallarida qatnashadi. 2022 yil yanvar oyida Aparté yorlig'i o'zining 19 ta Chopin valsidan iborat yangi albomini chiqardi. Ushbu albom tanqidchilarning ko'plab ijobiy sharhlarini oldi, shuningdek, Shumann, Chopin, Brams, Scriabin, Debussy, Poulenc va boshqalarning asarlari yozilgan boshqa disklari. Uning Klod Debussining to'liq pianino asarlarini yozib olgani bastakor diskografiyasi tarixidagi eng yaxshilaridan biri hisoblanadi.

Turizmni rivojlantirish davlat qoʼmitasi Samarqand viloyat maʼlumotiga koʼra, mazkur qishloqda xorijiy vaa mahalliy sayyohlar dam olishi, xalq amaliy sanʼatidan zavq olishi, milliy urf-odatlar, anʼanalar va taomlar bilan tanishishi uchun barcha sharoitlar yaratilgan.

Yaqinda turistik obʼektning tantanali ochilish marosimi doirasida Oʼzbekiston Respublikasi Bosh vaziri oʼrinbosari, Turizmni rivojlantirish davlat qoʼmitasi raisi Аziz Аbduhakimov «Konigil» fuqarolar yigʼiniga “turizm qishlogʼi” maqomini tasdiqlovchi sertifikat topshirdi.

«Konigil» aholisi hunarmandchilik, qishloq xoʼjaligi, chorvachilik va, albatta, oʼz mehmondoʼstligi bilan mashhurdir. Majmua hududida mehmonlarni qabul qilish va ularga xizmat koʼrsatish uchun barcha zarur sharoitlar yaratilgan. Oilaviy mehmon uylari, dam olish zonalari, piyoda yoʼlaklari, umumiy ovqatlanish shoxobchalari va boshqalar shular jumlasidandir. Bu yerda sayyohlar dam olishi, goʼzal tabiatdan bahra olishi, Siyob anhori boʼylab sayr qilishi va milliy taomlardan tatib koʼrishi mumkin. 

Dunyoga mashhur Samarqand qogʼozini ishlab chiqarishdan tashqari, mashhur «Konigilmeros» hunarmandchilik markazida kulollar va duradgorlar faoliyat yuritadi, qadimgi anʼanalar asosida oʼsimlik yogʼini ishlab chiqarish yoʼlga qoʼyilgan.

Shuningdek, «Konigil»ga tashrif buyurgan sayyoh uchun shu joyning oʼzida ishlab chiqarilgan yogʼda tayyorlangan oshni tatib koʼrish va mashhur Samarqand nonlarini tayyorlash boʼyicha mahorat darslarida ishtirok etish imkoniyatlari yaratilgan.

— 2022 yildan boshlab har yili aprelь oyining birinchi oʼn kunligida “Taragʼay bahori” festivalini anʼanaviy oʼtkazilishi viloyatimiz turizm va madaniy hayotida juda katta voqea boʼladi, albatta, — deydi viloyat hokimining oʼrinbosari Аzamat Аvazov. — Hozirda festivalni oʼtkazish boʼyicha ishchi guruh shakllantirilib, festivalь dasturlari tayyorlanmoqda. Festivalga nafaqat viloyatimiz, balki, butun respublikamizdan, shuningdek, xorijlik mehmonlarning ham kelishi kutilmoqda. Tadbirga tayyorgarlik koʼrish ishlari hozirdanoq boshlangan.

Muzokaralarda Turizm va madaniy meros , Investitsiya va tashqi savdo boshqarmalari hamda tur operatorlar ishtirok etdilar. Suhbat davomida, ikki davlat turizm salohiyatidan to‘liq foydalanish, Turizm investitsiyasini rivojlantirish , xususan, Issiqko‘l-Farg‘ona yo‘nalishida charter-reys tashkil qilish, viloyat aholisi va davlat xizmatchilariga qulay sayohat tashkil qilish maqsadida, aniq Turizm yo‘nalishlari belgilab olindi. Yoz mavsumida O‘zbekistonlik sayyohlarni Issiqko‘lda  joylashgan yuqori sifatli mehmonxona, pansionat va sanatoriylarga yuborish, kuz-qish mavsumida esa Qirg‘izistonlik sayyohlarni O‘zbekistonga jalb qilish yuzasidan muzokaralar olib borildi.

Zomin tumani “Duoba” qishloq fuqarolar yigʼini hududida zarur infratuzilmalarni barpo etish, oilaviy mehmon uylari faoliyatini va qoʼshimcha turizm xizmatlarini yoʼlga qoʼyish hamda mahalliy aholini turizm sohasidagi tadbirkorlikka keng jalb etish maqsadida “Duoba” qishlogʼida “Turizm qishlogʼi” tashkil etiladi. 

– Zomin tumani hududida Turizm qishlogʼini tashkil etishdan maqsad hududning turizm salohiyatini yanada rivojlantirish, sohada qoʼshimcha xizmatlarni joriy qilish orqali aholini ish bilan taʼminlash,turistlar oqimini yanada koʼpaytirish, turistlarni hududning madaniy meʼroslari hamda qadriyatlari bilan tanishtirish, sayyohlarga qulay shart-sharoitlar yaratish, hududda zamonaviy va milliy turizm infratuzilmasining izchil rivojlanishini taʼminlash, mehmonxona va transport xizmatlari turlarini kengaytirish, sifatini yaxshilash hamda mazkur sohada faoliyat yuritish istagida boʼlgan tadbirkorlik subʼektlariga koʼmaklashish, ichki turizmni faollashtirishdan iborat -dedi Jizzax viloyati turizmni rivojlantirish hududiy boshqarmasi boshligʼi Sh.Аbdimurodov.

Zomin tumanidagi "Duoba" turizm qishlogʼi rejasiga koʼra, bu yerda bir qator dam olish maskanlari, turistlar uchun yangi namoyish obьektlari, maxalliy aholi tomonidan tayyorlangan milliy taomlar markazlari, milliy hunarmandchilik va etnoturizm namunalari, eng asosiysi, xalq tabobati, yaʼni asalarichilik markazlari joriy qilinishi koʼzda tutilgan. 

Maʼlumot oʼrnida eslatib oʼtish joizki, Oʼzbekiston Respublikasi Prezidentining 2019 yil 13 avgustdagi PF-5781-sonli Farmoniga muvofiq 2020 yildan boshlab «Turizm mahallasi», «Turizm qishlogʼi» yoki «Turizm ovuli» maqomi berilgan fuqarolar yigʼinlari «Obod qishloq» va «Obod mahalla» davlat dasturlariga birinchi navbatda kiritiladi.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 30-apreldagi “Ichki turizm xizmatlarini diverfikatsiya qilishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi PQ-232-sonli qarorining 1-ilovasi 25-bandida;

Turizm axborot markazlarini tashkil etish, tashkil etilgan axborot markazlarini respublikaning turizm salohiyatini namoyish etuvchi targ‘ibot materiallari bilan ta’minlab borish choralarini ko‘rish vazifasi yuklatilgan.

Shu munosabat bilan, viloyat Turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi tomonidan Buxoro viloyatining sayyohlar ko‘p tashrif buyuradigan obektlari jumladan, eski shahar hududi, Buxoro temir yo‘l vokzali, Buxoro xalqaro aeroportida joylashgan axborot markazlari O‘zbekiston Respublikasining hamda viloyatimiz turizm salohiyatini targ‘ib qiluvchi targ‘ibot materiallari bilan  ta’minlandi.

Joriy yilning 25-iyul kuni Xorazm viloyati Xiva shahar 4 sektor “Sangar” MFYda viloyat hokimligi hamda 4-sektor mutasaddilari ishtirokida sayyor qabul bo’lib o’tdi. Qabulda ko’tarilgan 7 ta masala yuzasidan 35 ta fuqaroning murojaatlari ko’rib chiqilib, 1 tasi ijobiy hal qilindi, 6 tasiga asoslantirilgan huquqiy tushuntirish berildi.
 

Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳамда Вазирлар Маҳкамасининг ички ва зиёрат туризмини ривожлантиришга оид тегишли фармон ва қарорлари ижросини таъминлаш мақсадида жорий йилнинг 8 июль куни Термиз туманидаги "Ал-Ҳаким ат-Термизий" ва Олтинсой туманидаги “Сўфи Оллоёр” зиёратгоҳларида “Зиёрат туризми” ярмаркаси ташкил этиш режалаштирилган.
 
Воҳамизнинг миллий урф-одатлари ва қадимий анъаналарини яқиндан таништириш мақсадида вилоятимиз аҳолисини ҳунармандлар кўргазмасига таклиф қиламиз!

Ohangaron tumani Ovjazsoy qishlog‘ida turizm klasteri yaratish borasida kichkina va kamtarona, lekin buyuk ishlarga yetaklovchi davra suhbati o‘tkazildi.

Uchrashuvda Ohangaron tumani hokimi Abdurasul Abdullayev, tuman hokimining investitsiyalar bo‘yicha o‘rinbosari Gʻolib Eshmirzayev, viloyat Turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi boshlig‘i o‘rinbosari Iskandar Xatamov, xorijiy investor “Evrol international” MCHJ bosh direktori va ta’sischisi Zoerengre Boukary Burkinabe hamda “Tog‘ o‘lkasi maskani” MCHJ xodimlari ishtirok etishdi.

Qariyb 20 ga hududga 40 million AQSH dollar investitsiya kiritilishi kutilayotgan mazkur loyihaga asosiy ulush chet ellik mehmon janob Boukary, 20 foiz qismi esa “Tog‘ o‘lkasi maskani” MCHJ tomonidan amalga oshirilishi belgilangan ushbu investitsiyaviy loyiha doirasida 40 ta ikki qavatli zamonaviy kotedjlar, suzish havzalari, sanatoriy va davolanish maskani, o‘yingohlar, do‘konlar, sport olimpiadalari uchun alohida suzish havzasi, dor yo‘li, shuningdek dor yo‘li bo‘ylab piyodalar yurishi uchun maxsus yo‘laklar, qolaversa kichkina hayvonot bog‘ini barpo etish ham loyihalashtirilgan.

Tumanning turistik salohiyatini yanada rivojlantirish uchun xizmat qiladigan ushbu investitsiyaviy loyiha bilan tanishar ekan, tuman hokimi A.Abdullayev zaruriy choralarni amalga oshirishda qo‘llab-quvvatlashini bildirdi.

– Men Shvetsariyada yashayman va biznes yuzasidan ko‘plab mamlakatlarda bo‘lganman. Bu yerning havosi hatto Shvetsariyada ham topilmaydi. U yerliklar toza havo qadrini yaxshi bilishadi. Ayrim dori-darmonlar tuzata olmaydigan ba’zi kasalliklar aynan tog‘ havosi bilan tuzalgani bois mening biznesdagi hamkorlarim mazkur loyiha ustida ish olib boshlaganimni eshitib, tezlashtirishimni so‘rashyapti. Shu sababli men nafaqat daromad topish, balki mazkur maskan o‘zining shifobaxsh havosi bilan menga qiziqish uyg‘otgani uchun turistlar oqimini tumaningizga ko‘proq jalb qilishga ham o‘z hissamni qo‘shmoqchiman, deydi xorijlik investor.

Muloqot jarayonida bo‘lajak turizm klasterining barpo etilish kelajagi xususida salmoqli vazifalarga kelishildi.

БОҒОТ ТУМАНИДА ЎТКАЗИЛГАН ПРЕСС-ТУРДА ОАВ ВАКИЛЛАРИ ВА ЖУРНАЛИСТУ БЛОГЕРЛАР МОЗИЙ БИЛАН ЮЗЛАШДИЛАР.  ИЖОДКОРЛАР ЎЗГАЧА ЗАВҚ БИЛАН ТАДБИРДА ИШТИРОК ЭТДИЛАР. “ХИВА ЛАНГАРИ" ФИЛЬМИНИНГ ИЖОДКОРЛАРИ БИЛАН ҲАМ УЧРАШИБ, САМИМИЙ СУҲБАТЛАШДИЛАР.

Маълумки, инсоният цивилизациясининг энг кадимги марказларидан бир ҳисобланган Хоразм ўзининг қадимий қалъалари, асори-атиқалари, меъморчилик обидалари, 
3 минг йиллик тарихга эга бўлган деҳқончилик маданияти билан маълум ва машҳурдир.

Хоразмнинг милоддан аввалги IV-V асрларга оид қадимий қалъаларидан бири Қалъажиқ қалъаси бўлиб, қалъа Боғот туманининг маркази Боғот шаҳарчасидан 8 км жанубий-ғарбда, Қорақум этакларида жойлашган.

Қалъа деворлари қалинлиги 
5 метргача баландлиги 12-14 метргача келган. Ташқи девори уч қатламдан иборат бўлган. Қалъанинг (қалъа деворининг) тепасида қалъа мудофаасини бошкарувчи (комендант) учун махсус супача бўлган. 

Қалъа деворлари устида махсус ўқ узиш учун (камондан) тешиклар ҳозиргача сақланиб қолган. Қалъа тарихи, археологияси мукаммал ўрганилган эмас. 

Машҳур археолог олим Толстов, Ўзбекистон археология фанининг асосчиси, академик Я.Ғуломов ўтган асрнинг 90 йилларидан ҳозиргача Ўзбекистон Фанлар академияси Археология институти директори А.Бердимуратов каби қатор олимлар қалъа тарихини қисман бўлсада ўрганишга муносиб ҳисса қўшганлар. Мустақиллик туфайли пайдо бўлган имкониятлардан фойдаланиб, Қалъажиқ қалъаси тарихини мукамал ўрганиш фурсати еелди, деб ҳисоблаймиз.

Қалъанинг яна бир характерли хусусияти шундан иборатки, қалъа жанубида жойлашган шифобаҳш хусусиятга эга табиий “Тузли кўл” Хоразм бренди, деб юритилади.

Тери касалликлари, бўғимлар ва таянч нуқталаридаги оғриклар билан, радикулит билан касалланган беморлар шўр сувга чўмилиб, тоза иссик кумга еўмилиб, 30-40 дақиқа давомида иссиқ қум ҳавосида ётиб шифо топиб келмокдалар. 

Шифокорларимиз яқинда яна бир янгиликни аниқладилар. Яъни “Тузли кўл” атрофида эрталаб ва шом пайтида 15-25 дақиқа юриб, ўша ҳаводан нафас олиш инсондаги қалқонсимон без, юқори нафас аъзоларидаги касалликларни даволаши маълум бўлди. Қалъа атрофи шифо излаб келган хорижий ва маҳаллий сайёҳлар июнь-август ойларида жуда гавжум бўлади. Баъзи кунларда юзлаб, минглаб кишилар қалъа атрофини тўлдириб юборадилар.

Президентимиз томонидан белгилаб берилган устувор вазифалар, ислоҳотлар натижасида Боғот туманида ҳам 2 нафар тадбиркор томонидан туризмнинг 17 хил, яъни миллий услубдаги уйлар, туяда Боғотдан Хивагача сайр қилиш, меҳмонхонада дам олиш, ресторанда овқатланиш, савдо пунктларида харид қилиш, камондан ўқ отиш, соғломлаштириш марказида даволаниш, концерт томошаларини томоша қилиш, ҳайвонот боғида сайир қилиш, кўлдан балиқ овлаш, болалар учун кўнгилочар атракционлар ташкил қилиш, катталар учун пляжлар ташкил қилиш, оилавий дам олиш учун виллалар ташкил қилиш йўналишлари бўйича туризм хизматлари йўлга қўйилмоқда, мавсумда туристлар оқимини 
225 мингтага, йил давомида 500 мингтагача қабул қилиш имконияти яратилмоқда. Бюджетга йиллик 800-1000 млн.сўм солиқ тушуми, 5 млн.АҚШ.доллари миқдорида хизматлар экспорти амалга оширилиши кутилмоқда.
Жумладан, ушбу ишлар доирасида ташриф буюрувчиларга қулайликлар яратиш мақсадида “Қалажиққалъа” қадимий мерос объект ҳудудида “Хумоюн туристик маскани” масъулияти чекланган жамияти томонидан 1,4 гектар ер майдонида 
8 млрд.сўм. (шундан банк кредити: 890 млн.сўм) маблағ хисобидан “Маҳаллий ва хорижий туристлар учун туристик зона” ташкил қилинди.

Тадбиркорлар Отабек Хажиев ва Гулшан Отажоновалар томонидан чўлда барпо этилаётган шаҳарчада аҳолимиз бандлиги таъминланмоқда
 

Тошкент вилояти аҳолисининг миллий таркиби бўйича асосан ўзбеклар 70 фоизни, қозоқлар 12, тожиклар 5,5, руслар 4,6 ва бошқа миллат вакиллари 7,9 фоизни ташкил этади. 

🔹Шундан Юқори Чирчиқ туманида 66 минг 368, Бўстонлиқ туманида 42 минг 804, Чиноз туманида 26 минг 884 нафарга яқин қозоқ, Ангрен шаҳрида 33 минг 345, Бўстонлиқ туманида 28 минг 507, Чирчиқ шаҳрида 17 минг 668 нафар тожик, Олмалиқ шаҳрида эса 27 минг 329 нафар рус миллатига мансуб фуқаролар яшайди.

Azaldan Samarqand tarixiy uchrashuvlar maskani, o‘zaro madaniy boyitish, xalqaro savdo va yaxshi qo‘shnichilik munosabatlarini mustahkamlash ko‘prigi bo‘lib kelgan. Joriy yilning sentyabr oyida ham Samarqand mintaqaviy va global rivojlanishning dolzarb masalalarini muhokama qilish uchun o‘ziga xos maydonga aylanadi.

Yaxshi qo‘shnichilik, do‘stlik va hamkorlik munosabatlarini mustahkamlashga sanʼat salmoqli hissa qo‘shmoqda. Sanʼat xalqlarni birlashtiradi, ularni turli mamlakatlarning tarixi, madaniyati, meʼmorchiligi va tabiati bilan tanishtiradi, turli xalqlarning psixologiyasi va anʼanalarini yaxshiroq tushunishga imkon beradi.

Shu kunlarda Samarqand shahrida Turizm va Madaniy meros vazirligi tashabbusi bilan rassomlarning pleneri o‘tkazilildi. Ushbu loyihadan maqsad ShHTga “Samarqand ruhi”ni yetkazishdir.

Ikki hafta davomida tabiiy muhitda, ob-havo va quyosh nuri taʼsirida Rossiya, Mo‘g‘uliston, Tojikiston, Qozog‘iston, Qirg‘izistondan kelgan rassomlar, shuningdek, O‘zbekistondan kelgan bir guruh rassomlar Shoxi Zinda, Guri Amir, Registon va Samarqandning boshqa tarixiy joylarini o‘z asarlarida tasvirlamoqdalar.

– Samarqand va Buxoroni o‘z ko‘zim bilan ko‘rishni ko‘pdan beri orzu qilardim, chunki bu shaharlar ijodkor uchun cheksiz ilhom bag‘ishlaydi, – deydi rassom, Sankt-Peterburg madaniyat va sanʼat universiteti dotsenti Tatyana Anisimova. - Shu kunlarda keyingi ijodim va talabalarim bilan ishlash uchun juda katta material to‘pladim. Umid qilamanki, mening akvarel rangtasviridagi asarlarim ShHTga bag‘ishlangan ko‘rgazmasiga yengillik va yorqinlik baxsh etadi.

Plener zamonaviy shaharlardagi temir-betondan chiqib ketish, madaniyatning eng qiziqarli yodgorliklari bilan tanishish imkonini beradi. Samarqanddagi plenerda ishtirok etish taklifini olganim bilanoq, ko‘k gumbazlar tushlarimga kira boshladi, - deb aytmoqda mo‘g‘ulistonlik rassom Ganzorig Ser-od. - Lekin Shoxi-Zinda majmuasiga yetib borganimda, bu yerning ulug‘vorligi, meʼmorchiligi va ko‘k rangning xilma-xilligi meni hayratda qoldirdi. Ochiq osmon ostidagi ikki haftalik ishim davomida Samarqand tarixiy obidalarining ko‘rkini , o‘zbek xalqi madaniyatining o‘ziga xosligini o‘z asarlarimda yetkazishga harakat qildim.

Samarqanddagi plener davomida ijod qilgan rassomlarning asarlari ko‘rgazmada namoyish etiladi, bu ShHT mamlakatlari o‘rtasida madaniy hamkorlikni rivojlantirish, yangi aloqalarni yo‘lga qo‘yishda muhim qadam bo‘ladi.

 В Ташкенте пройдёт грандиозный гастрономический праздник — Tashkent Food Fest!

“EBS1” telekanali ijodiy guruhi viloyatimizning turistik salohiyatini suratga olish jarayonida uning jozibasini qisqa muddatda tasvirga tushurish mushkul ekanligini ta’kidlashdi. 

16-avgustgacha mamlakatimiz bo‘ylab davom etadigan mazkur ijodiy safar Koreyaning “Production Media Gil” prodyusserlik kompaniyasi tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Turizm va madaniy meros vazirligi hamda Tashqi ishlar vazirligi bilan hamkorlikda amalga oshirildi.

“EBS1” telekanali O‘zbekistonda “Dunyo boʻylab tematik sayohatlar” telekoʻrsatuvining “Oʻzbekiston – shirin hislar mamlakati” nomli navbatdagi sonini tasvirga olishda viloyatning turistik salohiyatini ijtimoiy tarmoq orqali namoyish qilish, xorijiy davlatlarda ommalashtirish, shuningdek Toshkent viloyatida ko‘zga ko‘ringan chiroyli manzaralarni, qolaversa hududning milliy taomlari, madaniyati va anʼanalari haqidagi hujjatli film uchun suratga olish ishlarini olib borishdi.

Эсингизда бўлса ўтган галги мақолаларимизда Қашқадарё вилояти Китоб тумани тоғ этагида жойлашган Хўжаилмкони қишлоғида қад ростлаган қадимий чинор ва Хўжаги Имканагий зиёратгоҳи ҳақида ҳикоя қилган эдик. Бу галги мақоламиз эса ушбу қишлоқ одамларининг қадимий усулда коризлар орқали қишлоққа сув олиб келиб деҳқончилик ва боғдорчилик қилиш сирлари ҳақида.

Хўш, аслида кориз ўзи нима? Маълумотларга кўра, кориз (форсча) — ер ости сувларини йиғиш ва уларни ер юзасига чиқариш учун қуриладиган ер ости иншооти бўлиб, аҳолини сув билан таъминлаш, ерларни суғоришда қўлланилган. Кориз Яқин Шарқ, Жануби-Шарқий Осиёда кенг тарқалган. Ўрта Осиёнинг тоғли ва тоғ олди ҳудудларида учрайди. Масалан, Туркманистоннинг Ашхобод шаҳри яқинида чуқурлиги 100 метр, сув сарфи 150- 225 л/с. Ўзбекистоннинг Бухоро, Самарқанд, Навоий вилоятларида 200 га яқин кориз қазилган. 20-асрнинг 20-йилларига қадар Ўрта Осиёда кориз сувларидан экинларни суғоришда фойдаланилган.

Кориз кавлаш ер ости сувлари сатҳида рўй берадиган ўзгаришлар ва жой рельефидаги нишабликни аниқ белгилашни талаб этган. Бу махсус асбоблар (астролябия, ватерпас) воситасида амалга оширилган. Кориз трассаси белгилаб чиқилгач, шу трасса бўйлаб ҳар 5 - 40 метрда қудуқлар ковланган. Қудуқларнинг чуқурлиги 14 - 15 метрдан баъзан 60 - 70 метргача борган. Қудуқлар сувли қатламга туташадиган лаҳим (туннель) орқали бир-бирига бирлаштирилган. Лаҳимнинг баландлиги 1,5 метр, эни 1 метр бўлиб, деворлари ёғоч ёки тошлар билан мустаҳкамланган. Узунлиги жой нишаблигига қараб бир неча километргача чўзилган.

Масалан, Нурота (Навоий вилояти)даги “Мастон” номли коризнинг 280 та қудуғи бўлиб, бош қудуғининг чуқурлиги 14 метр ва лаҳимнинг узунлиги 3 километр бўлган. Кориз қурилиши даврида бу қудуқлар тупроқ-шағални чиқариб ташлашга, коризни ишлатиш даврида эса кузатиш (назорат), тиклаш, тузатиш ва ҳаво алмаштириш учун хизмат қилади. Хўжаилмкони қишлоғининг шарқий қисмида 13 та қудуқни ер остидан бирлаштириб қазиб ўтказилган, қишлоқ аҳолисини булоқ суви билан таъминлаб турадиган кориздан бугунги кунда ҳам фойдаланилмоқда. Қишлоқ оқсоқолларининг таъкидлашича, қудуқлар қадимий бўлиб, Хўжаилмкони қишлоғининг вужудга келиш тарихи билан боғлиқ.

– Ушбу коризлардан бугунги кунгача фойдаланиб келамиз, – дейди Маҳмуд бобо Қодиров. – Қазилган даври ота-боболаримизнинг айтишига қараганда темурийлар даврига бориб тақалади. Ҳар йили ҳашар йўли билан тозалаймиз. Коризга сув қарийб ярим километр узоқликдаги чашмадан тортиб келинган. Аҳамиятли томони кориздан келаётган сув қишин-ёзин бир хил ҳароратда бўлади. Яхлаб ҳам кетмайди, қизиб ҳам. Бу сувдан ичимлик суви сифатида ҳам фойдаланса бўлади.

Маълумки, бир қатор Шарқ мамлакатлари, жумладан, Ўрта Осиёда қишлоқ хўжалиги ривожида сунъий суғоришнинг аҳамияти катта бўлган. Сунъий суғоришнинг энг оммавий турларидан бири коризлар ёрдамида суғориш, яъни ер ости ёки дарё, булоқ сувини ер ости каналлари орқали оқизишдир. Фотомухбир ҳамроҳлигида коризга қуйиладиган чашма томон отландик. Баланд-баланд тепаликлар. Ҳар 30-40 метрда битта қудуқ бор. Ниҳоят қудуқлар тугагач бетон ариқ бошланди. Чашмадан чиқаётган сув аҳоли томонидан шу ергача бетон ариқларда олиб келинган. У ёғи тепалик бўлгани учун ер ости туннеллари (кориз) қазилган. Ниҳоят чашманинг бошланиш нуқтасига етиб келдик. Зилолдек тиниқ булоқ суви маҳобатли тошлар орасида жимирлаганча сизиб чиқиб турибди. Сув шу қадар тиниқки, ичида сузиб юрган балиқлар яққол кўзга ташланади. Чашманинг ўнг томони чуқур жарлик. Афтидан илгари чашма суви шу жарликка оққан. Кейинчалик маҳаллий аҳоли томонидан тоғ ён бағри бўйлаб ариқ орқали чашма сувининг йўналиши ўзгартирилган ва қишлоққа тортиб кетилган. Бу каби маҳорат билан қазилган коризлар ота-боболаримизнинг миробликда нақадар тажрибали бўлганлигидан далолат беради.

Мамлакатимизда бугунги кунга қадар фойдаланишдан тўхтамаган ягона кориз ҳам шу бўлса керак.

Ўлмас Баротов,

Жамшид Норқобилов (сурат) ЎзА

Rocket DMC Uzbekistan Turkiya turoperatorlari uchun O‘zbekiston turizm salohiyatini namoyish qildi

2024 yil 24 iyulda Istanbulda O‘zbekistonning turistik salohiyatini namoyish etuvchi taqdimot bo‘lib o‘tdi. Bu tadbir Rocket DMC Uzbekistan kompaniyasi tomonidan Turkiya sayohat agentliklari assotsiatsiyasi (TÜRSAB) ko‘magida tashkil etildi. Taqdimotda 60 dan ortiq turk turistik agentliklari va 10 ta OAV vakillari ishtirok etdi.

Tadbirda Rocket DMC Uzbekistan kompaniyasining turpaketlari bilan tanishtirib o‘tildi. Shuningdek, turistlarga Silk Road Samarkand turistik markazi, Air Samarkand va Air Marakanda kompaniyalarining takliflari haqida ham ma’lumot berildi.

“Taqdimotni o‘tkazishdan maqsadimiz, kompaniyamiz va mamlakatimiz turistik imkoniyatlarini turk hamkasblarimizga kengroq ko‘rsatib berishdir. Yuzma-yuz uchrashuvlarimizdan keyin O‘zbekistonga turk turistlari soni yanada ko‘payadi, deb umid qilamiz. Biz Air Samarkand kompaniyasi bazasida ikki-uch xil xizmatlarimizni taklif qilmoqchimiz, bu esa Istanbul-Samarqand parvoz yo‘nalishini yanada ommalashishiga yordam beradi. Uchrashuvlarimiz ancha foydali o‘tdi, xususan, turk hamkasblarimiz bizlarga ziyorat turizmi bo‘yicha ham dastur tayyorlashimiz uchun bir nechta takliflarni berishdi”, - dedi Rocket DMC Uzbekistan bosh direktori Negina Muxtarova.

2023 yil may oyida tashkil etilgan, DMC yo‘nalishlarini boshqaruvchi Rocket DMC Uzbekistan kompaniyasi shtab kvartirasi Dubayda joylashgan Rocket DMC xalqaro tarmoq a’zosi hisoblanadi. Misr, Turkiya, Tunis, Ispaniya turistik bozorlarida faoliyat yurituvchi hamda Qatar, Saudiya Arabistoni va Gresiya bozorlariga chiqishga hozirlik ko‘rayotgan Rocket DMC Uzbekistan maqsadi O‘zbekiston turistik salohiyatini jahon miqyosida keng tanitish, chet ellik turistlar uchun yanada jozibali takliflarni berish orqali ularga qulayliklar yaratishdan iborat. Kompaniyaning mahalliy strategik hamkorlaridan biri Silk Road Samarkand turistik markazi hisoblanadi. 

https://kun.uz/kr/21025371

Surxondaryo viloyati Sariosiyo tumani soʼlim goʼshalaridagi betakror tabiat manzaralari, muqaddas qadamjolari bilan dunyo sayyohlarida katta qiziqish uygʼotmoqda.

Subtropik iqlimi bilan ham mashhur boʼlgan togʼli hududdagi Sangardak sharsharasining dovrugʼi yetti iqlimga yoyilgan. Tabiat inʼom etgan goʼzal maskan haqida qiziqarli afsona va rivoyatlar ham bor. 

Аvloddan-avlodga oʼtib kelayotgan bu rivoyatlardan birida aytilishicha, oʼtmishda ham bu sharsharani tomosha qilish uchun yunon, arab va boshqa davlatlarning hukmdorlari Sangardakka kelib, dengiz sathidan 2 ming metr balandlikda joylashgan 150 metrli sharsharadan oʼzgacha zavq olgan. Demak, osmonoʼpar balandlikdan tushayotgan zilol suv ohangi qadimdagi hukmdorlarning ham asablarini erkalab, ularning kayfiyatini yanada koʼtargan. Hisor togʼ tizmasining shundoqqina biqinida yastanib yotgan tumanning qir, adirlari ham noyob oʼsimlik va hayvonot dunyosi, Nilu qishlogʼidagi qadimiy masjid, chinor daraxtlari va qishloq ahliga obi-hayot ulashib kelgan sirli hovuz ham har qanday kishini oʼziga maftun etadi. 

Maftunkor tumanda boshqa sohalar qatori turizmning ham rivojlanayotgani sayyohlarga zamonaviy sharoitlar yaratishni taqozo etadi. Shunga asosan barcha qulayliklarga ega yangi mehmonxonalar qurilmoqda. Yoʼl infratuzilmasi yaxshilanib, turistlarga savdo, maishiy va boshqa xizmatlar koʼrsatish tarmoqlari ishga tushirilmoqda. Vazirlar Mahkamasining 2018 yil 7 avgustdagi “Oilaviy mehmon uylari faoliyatini tashkil etish toʼgʼrisida” gi qarori turizm faoliyati subʼektlarini rivojlantirishni qoʼllab-quvvatlab, hududlarning turizm salohiyatidan foydalanish samaradorligini oshirdi. 

Аholining bandlik masalasini yechishga koʼmaklashdi. Mazkur hujjatga muvofiq Sariosiyo tumanida oilaviy mehmon uylari barpo etish istagini bildirgan xonadon sohiblari soni ham ortib bormoqda. Аyni paytda tumanda mahalliy va xorijlik sayyohlarga xizmat koʼrsatayotgan 30 ta oilaviy mehmon uylarining asosiy qismi Sangardak, Nilu va Subhidam mahallalarida faoliyat yuritmoqda. 

–Tabiat qoʼynida dam olib, betakror manzaralardan zavqlanishning baribir gashti boʼlakcha boʼladi, – deydi Sangardak mahallasidagi “Vahob hofiz” oilaviy mehmon uyi sohibi Аbduvahob Аzizov. – Uyimiz shundoq Sangardak sharsharasi yaqinida zilol suvli soy boʼyida joylashgan. Bu hududda yilning deyarli toʼrt faslida ham mahalliy va xorijdan kelgan mehmonlar boʼladi. Uyimizda ular uchun barcha sharoitlarni yaratganmiz. 

Kelgan xorijlik sayyohlar bu yerdan olgan boy taassurotlarini, tabiat manzaralari maftun etganini hayajon bilan gapirib, uyimizda koʼproq milliy taomlarimiz tayyorlanishi, urf-odatlarimiz va noyob milliy hunarmandligimiz bilan qiziqadi. Oʼz uyimizda goʼzal hududimizga kelayotgan turistlarga oilaviy xizmat koʼrsatib, bandligimizni taʼminlayotganimizdan mamnunmiz. Togʼli tumanda milliy urf-odat va anʼanalarimiz keng namoyon etiladigan oilaviy mehmon uylari bir yoʼla 300 ga yaqin sayyohga xizmat koʼrsatish quvvatiga ega boʼlib, 50 ta ish oʼrni yaratilgan.